Arbeidsconflict: wat is het en welke rechten en plichten hebben de werkgever en werknemer?
In elke werkomgeving kan een arbeidsconflict ontstaan, bijvoorbeeld door de manier van samenwerken of over bepaalde verantwoordelijkheden. Meestal kunnen ruzies onderling prima opgelost worden. Soms is dit echter helaas niet mogelijk. Dan kunnen confrontaties leiden tot een serieus arbeidsconflict en zelfs tot verzuim en het moeten instellen van een loonvordering. Hieronder vertellen we je meer over wat een arbeidsconflict is en wat voor rechten je als werkgever en werknemer hebt in dit soort gevallen.
Wat is een arbeidsconflict?
Een arbeidsconflict is een conflictsituatie tussen een werknemer en werkgever. Van een arbeidsconflict is sprake wanneer ‘ruzies’ langdurig voortbestaan en niet goed worden opgelost, mensen gefrustreerd raken en zich erdoor slecht voelen en soms zelfs arbeidsongeschikt worden. Een arbeidsconflict kan simpelweg ontstaan doordat de karakters van de betrokken partijen botsen of er meningsverschillen ontstaan over het salaris of een functiewijziging. Maar ook kan er een conflict ontstaat door discriminatie op de werkvloer, door een (liefdes)relatie tussen collega’s of door een concurrentiebeding.
Conflict met de werkgever
Het belangrijkste gevolg van een arbeidsconflict is een verstoorde arbeidsrelatie. Wanneer deze situatie ontstaat, zijn er een aantal scenario’s mogelijk voor de werknemer. De meest ‘radicale’ oplossing is ontslag indienen. Je kunt als werknemer zelf ontslag nemen, maar ook kan de werkgever op een beëindiging van de arbeidsovereenkomst aansturen. De tweede optie is meestal een betere optie, omdat de werknemer dan recht heeft op een eventuele WW-uitkering. Dit is alleen als niet vast komt te staan dat de werknemer verwijtbaar werkloos is. Als er sprake is van het uitvoeren van werkzaamheden op basis van een tijdelijk contract is het niet verlengen van het contract een logisch gevolg.
Ook kan er een situatie ontstaan dat de werknemer de werkzaamheden niet kan uit voeren. Het is dan mogelijk om met de werkgever in gesprek te gaan over de mogelijkheden om de werkzaamheden te hervatten. Eén van deze opties kan overplaatsing zijn. Het is hierbij van groot belang dat de gemaakte afspraken schriftelijk worden vastgelegd.
Conflict met werkgever tijdens ziekte
Het komt soms voor dat een arbeidsconflict gevolgen heeft voor de gezondheid van de betrokken partijen. Wanneer de situatie zodanig escaleert dat de werknemer ziek wordt, zal de bedrijfsarts in de situatie betrokken worden. De bedrijfsarts zal de situatie beoordelen en vaststellen of de werknemer inderdaad ziek is als gevolg van het arbeidsconflict.
Het is mogelijk dat de bedrijfsarts een ‘afkoelingstermijn’ instelt. Dit is een korte periode waarin de werknemer niet hoeft te werken om de lucht met de werkgever te klaren. Daarna kan een traject worden doorlopen waarbij de werkzaamheden weer stap voor stap kunnen worden voortgezet, eventueel in een andere vorm. Ook kan de bedrijfsarts werkgever en werknemer adviseren om in mediation te gaan. Bij langdurige ziekte, zijn de algemene regels rondom ziekteverzuim van toepassing. Bij arbeidsconflicten kunnen ‘verborgen agenda’s’ een rol spelen. Het is aan de bedrijfsarts om dit te herkennen en ervoor te zorgen dat de werkgever en werknemer alles eerlijk uitspreken.
Rechten werknemer bij een arbeidsconflict
In principe geldt dat de werknemer doet wat de werkgever vraagt bij een arbeidsconflict, mits dit redelijk is. Het kan zijn dat de werknemer niet akkoord gaat met bepaalde beslissingen van de werkgever. Bijvoorbeeld wanneer de werkgever vraagt om een overplaatsing of functiewijziging. De werkgever mag de inhoud van de functie niet zomaar zonder toestemming wijzigen, tenzij dit in de arbeidsovereenkomst staat (eenzijdig wijzigingsbeding). Maar ook als dit eenzijdig wijzigingsbeding is opgenomen, moet de werkgever wel een zwaarwegend belang hebben om de functie te wijzigen.
Ook mag de werkgever de werknemer niet zomaar ontslaan. Het is verstandig om bij dit soort zaken advies aan te vragen bij De Arbeidsrecht Advocaat. Zo weet je precies wat je rechten en plichten zijn en wat een werkgever wel en niet mag vragen.
Loonvordering
Een loonvordering wordt ingesteld als er geen loon is betaald door de werkgever, maar de werknemer wel recht heeft op dat loon. Ook wanneer er te weinig loon is betaald, kan er een loonvordering worden ingesteld. De redenen voor het niet-betalen van loon kunnen heel divers zijn. In veel gevallen is de werkgever niet in staat om het loon te betalen, maar soms komt het voor dat de werkgever niet wil betalen vanwege een arbeidsconflict.
Wettelijk heeft de werknemer recht op uitbetaling van loon wanneer hij of zij daarvoor gewerkt heeft. Hier bestaan wel uitzonderingen op, waardoor de werknemer zelfs als er niet is gewerkt, recht behoudt op salaris. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer het aan de werkgever ligt dat er geen werkzaamheden zijn verricht of wanneer de werknemer ziek is.
Als een werknemer te weinig of helemaal niet betaald hebt gekregen, is het slim om niet te lang te wachten met de loonvordering, want na vijf jaar verjaart de aanspraak op loon. Na vijf jaar kun je als werknemer dus geen aanspraak meer maken op het loon. Naast het achterstallig loon, kunnen ook de wettelijke verhoging en de wettelijke rente gevorderd worden. Als je onterecht ontslagen bent op staande voet, dan is het belangrijk om al binnen twee maanden in actie te komen. De Arbeidsrecht Advocaat kan je advies en hulp bieden bij een loonvordering.
Conflict met werknemer
Als de werkgever denkt dat ontslag van de werknemer de enige optie is, moet er gekeken worden of er een opzegverbod geldt. In dat geval mag de werkgever de werknemer niet ontslaan. Daarnaast is het belangrijk dat de werkgever bewijs verzamelt en dat vastlegt in een dossier. Een opzegverbod geldt bijvoorbeeld:
Tijdens de eerste 2 jaar ziekte of arbeidsongeschiktheid
Bij zwangerschap, bevalling, zwangerschapsverlof en ouderschapsverlof
Als de werknemer lid is van een vakbond of betrokken is bij de medezeggenschap in uw bedrijf
Als discriminatie de reden is voor ontslag. Bijvoorbeeld vanwege godsdienst, ras, geslacht, leeftijd, geaardheid of handicap van de werknemer.
Ontslag bij een arbeidsconflict
Soms is de situatie zo onhoudbaar geworden dat ontslag de enige optie lijkt. Dit kan in onderling overleg via een vaststellingsovereenkomst. De werkgever en werknemer onderhandelen hierbij over de voorwaarden van de beëindiging.
Ook is het mogelijk om een verzoek tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst aan te vragen bij de kantonrechter wegens een ‘verstoorde arbeidsrelatie’. Dit is een langer traject, doordat de werkgever moet kunnen aantonen dat er sprake is van een zodanig verstoorde relatie dat de arbeidsovereenkomst in redelijkheid niet kan worden voortgezet. Daarnaast moet de werkgever in de meeste gevallen kunnen aantonen dat hij of zij alles heeft geprobeerd om de arbeidsrelatie te normaliseren, bijvoorbeeld via mediation.
Dossier opbouwen
Als werkgever is het belangrijk dat er bewezen wordt dat de arbeidsrelatie met de werknemer in kwestie volledig verstoord is. Bouw daarom als werkgever een dossier op met diverse bewijzen, zoals e-mails, videobeelden, verslagen van functioneringsgesprekken of klachten van klanten en/of collega’s. Zonder bewijs kan de kantonrechter de ontslagaanvraag afwijzen. De werkgever moet echt bewijzen dat het arbeidsconflict niet op te lossen is en dat er geen toekomst is voor de werknemer in het bedrijf. Er moet dus eerder ook nagedacht zijn over een ander takenpakket, een andere functie, werktijden etc.
Ontslag met wederzijds goedvinden
Het is aan te raden om toch te proberen er samen uit te komen. Dat heet beëindiging met wederzijds goedvinden. Door middel van een vaststellingsovereenkomst worden de afspraken rondom de beëindiging van de arbeidsovereenkomst geregeld. Bijvoorbeeld over de beëindigingsdatum en de beëindigingsvergoeding. Wat er wordt gedaan met het concurrentiebeding kan hierin ook worden afgesproken, net zoals de betaling van het vakantiegeld. De Arbeidsrecht Advocaat biedt advies voor elke situatie!
Hulp bij een geschil tussen werkgever en werknemer?
De Arbeidsrecht Advocaat helpt bij diverse arbeidsconflicten, onder andere over arbeidsongeschiktheid, ziekte, re-integratie, verzuim, of onderwerpen die te maken hebben met het coronavirus. Onze hulp bestaat uit advies, bemiddeling of procederen; net wat in deze situatie verstandig is om jouw rechten het beste te dienen. Daarnaast helpen we bij een loonvordering. Dan kunnen wij je werkgever een sommatie sturen waarin we namens jou vragen om alsnog jouw loon uit te betalen. Indien de werkgever blijft weigeren, volgt eventueel een procedure.
Als je hulp zoekt, stuur ons dan een bericht met jouw vraag. Gewoon in jouw eigen woorden. Wij kijken dan of we je het beste kunnen helpen tijdens het wekelijkse spreekuur, of dat we een intakegesprek met je inplannen, kosteloos en vrijblijvend. Meer weten? Neem dan contact met ons op.