Wat is een arbeidsovereenkomst, wat staat erin en waar moet je opletten?
Wanneer je als werknemer vol goede moed begint aan een nieuwe baan, krijg je te maken met een arbeidsovereenkomst. De arbeidsovereenkomst is een overeenkomst waarbij de werknemer zich verbindt aan de werkgever en vice versa. Tegen loon verricht de werknemer bepaalde arbeidswerkzaamheden. Een arbeidsovereenkomst geldt voor elke branche. In de arbeidsovereenkomst, ofwel arbeidscontract, staan de rechten en plichten van de werknemer én de werkgever. Maar wat is een arbeidsovereenkomst precies en wat staat er in de arbeidsovereenkomst? Hieronder vind je uitgebreide informatie over het arbeidscontract.
Wat is een arbeidsovereenkomst?
De arbeidsovereenkomst is een overeenkomst tussen werknemer en werkgever, waarbij de werknemer in dienst treedt bij de werkgever. In de arbeidsovereenkomst staan diverse voorwaarden rondom het dienstverband. Denk hierbij aan het loon, de duur van de arbeidsrelatie en de functieomschrijving. De arbeidsovereenkomst moet in principe schriftelijk worden vastgelegd, maar ook zonder dat het op papier staat, kun je al een arbeidsovereenkomst hebben door de afspraken die je mondeling maakt.
Een arbeidsovereenkomst kan voor bepaalde of onbepaalde tijd zijn, een vast aantal uren contract, of een nul-uren of flexcontract zijn. Voor zowel de werknemer als werkgever is het belangrijk dat alle zaken goed geregeld zijn. Ook kunnen er in een arbeidsovereenkomst zaken worden opgenomen zoals een concurrentiebeding of relatiebeding: een voorwaarde voor de werknemer dat na het einde van de arbeidsovereenkomst geen contact wordt onderhouden of niet mag worden gewerkt met relaties van de werkgever.
De voorwaarden van een arbeidsovereenkomst
Er is een aantal regels wat betreft de arbeidsovereenkomst en wanneer je het een arbeidscontract kunt noemen. Je kunt spreken van een arbeidsovereenkomst wanneer in elk geval aan de volgende voorwaarden is voldaan:
Je bent als werknemer in dienst van een werkgever en deze werkgever geeft arbeidswerkzaamheden. Dat wil zeggen: er is een gezagsverhouding.
Je krijgt loon voor het werk dat je uitvoert − vaak is dit geld, maar in sommige gevallen wordt er (gedeeltelijk) uitbetaald in, ‘kost en inwoning’, aandelen of commissies.
Jij voert het werk uit waarvoor je bent aangenomen. Je kunt dus niet iemand anders voor jou in de plaats sturen.
Arbeidsovereenkomst opstellen of controleren
Wanneer jij en je werkgever of werknemer besluiten om met elkaar in zee te gaan, moeten jullie het eens worden over de voorwaarden. Door onze jarenlange ervaring met het opstellen van arbeidsovereenkomsten adviseren wij je over alle belangrijke arbeidsvoorwaarden.
Daarnaast biedt De Arbeidsrecht Advocaat hulp bij het toetsen van een arbeidsovereenkomst. Op deze manier blijft de inhoud altijd actueel en in lijn met nieuwe wetgeving.
Wat staat er in een arbeidsovereenkomst?
Iedereen die in dienst is bij een werkgever en daarvoor loon ontvangt, krijgt te maken met een arbeidsovereenkomst. Een arbeidsovereenkomst bevat de individuele afspraken tussen de werkgever en de werknemer die beide partijen moeten nakomen. Dit kan schriftelijk of mondeling worden gedaan, maar het is aan te raden om de arbeidsovereenkomst schriftelijk vast te laten leggen. Op deze manier voorkom je eventuele discussies of conflicten over gemaakte afspraken. Binnen één maand na de indiensttreding moet de werkgever een aantal gegevens schriftelijk laten weten:
De naam en woonplaats van de werknemer en werkgever
De plaats, of waar er wordt gewerkt
De functie of het soort werk dat de werknemer doet
De datum van indiensttreding
De duur van het contract (bij een tijdelijk contract)
Hoeveel uur de werknemer werkt (per dag of per week)
De hoogte van het salaris en wanneer dit wordt uitbetaald
(Eventueel) de lengte van de proeftijd
De hoogte van de vakantietoeslag
Het aantal vakantiedagen
De duur van de opzegtermijn
(Eventueel) een laptop of telefoon van de zaak
Ouderschapsverlof
(Eventueel) een leaseauto
(Eventueel) de pensioenregeling
(Eventueel) het concurrentiebeding
De collectieve arbeidsovereenkomst (cao) als die van toepassing is.
Soorten arbeidsovereenkomsten
Bij het aannemen van personeel heeft de werkgever diverse opties. Met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd (vast contract) kan de werkgever zich voor langere tijd aan zijn of haar werknemer(s) binden. Dit geeft stabiliteit voor beide partijen. Wanneer de werkgever kiest voor flexibele contracten of oproepovereenkomsten, kunnen pieken en dalen makkelijker opgevangen worden. Maar welke soorten arbeidsovereenkomsten zijn er allemaal?
Arbeidsovereenkomst onbepaalde tijd
Een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd heet ook wel een vast contract of vast dienstverband. Het grote verschil met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is de manier van beëindigen. Een vast contract kan niet zomaar eindigen. Dat kan wel door middel van de volgende manier: ontslag in de proeftijd, een beëindiging met wederzijds goedvinden of ontslag na toestemming van het UWV of ontbinding van de arbeidsovereenkomst door de kantonrechter. Dit in tegenstelling tot een tijdelijk dienstverband, dat meestal automatisch stopt.
Arbeidsovereenkomst bepaalde tijd
Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd wordt ook wel een tijdelijk contract of tijdelijk dienstverband genoemd. Die ga je aan voor een bepaalde periode, bijvoorbeeld een halfjaar of één jaar. Daarna eindigt de overeenkomst meestal automatisch. De arbeidsovereenkomst kan tot drie keer verlengd worden. Bij de vierde keer, of na een totale duur van drie jaar, ontstaat een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.
Wanneer de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd niet verlengd wordt, moet de werkgever rekening houden met de aanzegtermijn. De werkgever moet minstens een maand voordat het tijdelijke contract afloopt laten weten of hij of zij het contract wil verlengen. Wordt dit niet op tijd gedaan? Dan volgt er in de meeste gevallen een boete, bestaande uit een vergoeding. Deze regel geldt niet voor contracten korter dan 6 maanden. De vergoeding die de werkgever aan de werknemer moet betalen is maximaal een maandsalaris.
Een tijdelijk contract beëindigen kan via ontslag voor of tijdens de proeftijd. Daarnaast kan het contract gewoonweg niet verlengd worden. Tussentijdse beëindiging gaat meestal via het UWV of de kantonrechter of middels beëindiging met wederzijds goedvinden of een ontslag op staande voet.
Detacheringovereenkomst (flexibel contract)
Bij detachering is een werknemer op tijdelijke basis ergens werkzaam. De werknemer staat dan op de loonlijst bij het detacheringsbedrijf. Zaken als vakanties, loonsverhogingen en opleidingen moeten overlegd worden met het detacheringsbureau. Het contract kan beëindigd worden door de detacheringsovereenkomst te beëindigen.
Overeenkomst van opdracht
Wanneer een freelancer of zzp’er wordt ingehuurd, is er meestal sprake van een overeenkomst van opdracht. Bij de Belastingdienst bestaat een 'Modelovereenkomst' die hiervoor kan worden gebruikt. De freelancer krijgt dan een opdracht om een specifieke klus te klaren en wanneer de opdracht is afgerond, wordt er meestal afscheid van elkaar genomen. De afspraken worden vastgelegd in een modelovereenkomst/overeenkomst van opdracht. Belangrijk is dat de zelfstandige niet in verkapte dienst is, met bijbehorende rechten en plichten. En de beëindigingsmogelijkheid? Door het opzeggen van de modelovereenkomst.
Oproepovereenkomst (ook flexibel contract)
Een oproepovereenkomst, zoals een nulurencontract of een min-maxcontract wordt gebruikt als de werknemer niet wekelijks voor hetzelfde aantal uren nodig is. De werknemer is dan op oproepbasis beschikbaar en werkt bijvoorbeeld de ene week meer uren dan de week erna. De beëindigingsmogelijkheid is afhankelijk van de duur van de arbeidsovereenkomst.
Payrollovereenkomst
Het payrollcontract lijkt qua constructie op de detacheringsovereenkomst. Het payrollbedrijf neemt de werknemer in dienst en is op papier de werkgever. Het payrollbedrijf is ook verantwoordelijk voor de uitbetaling van het salaris. Het is bij een payrollcontract niet mogelijk om te werken voor een andere inlener. Sinds januari 2020 heeft de werknemer met een payrollovereenkomst dezelfde arbeidsvoorwaarden als het personeel dat vast in dienst is bij het bedrijf waar de werknemer de werkzaamheden uitvoert.
Waar op letten bij arbeidsovereenkomst?
Wanneer je (als) werkgever de arbeidsvoorwaarden wil aanpassen, dan moet in de arbeidsovereenkomst staan of dit mag of niet. Zo kan de werkgever de arbeidsvoorwaarden willen veranderen met betrekking tot een leaseauto, het pensioen, onkostenvergoeding, het loon, bonussen, standplaats, vakantiedagen en het thuiswerken.
Als in de arbeidsovereenkomst niet staat dat de werkgever de voorwaarden zomaar mag aanpassen, dan moet de werkgever een redelijk voorstel doen om de arbeidsvoorwaarden te veranderen. Doet de werkgever inderdaad een redelijk voorstel? Dan mag hij verwachten dat de werknemer instemt met de wijziging.
Eenzijdig wijzigingsbeding
Als in de arbeidsovereenkomst wél staat beschreven dat de werkgever de voorwaarden mag aanpassen, dan heet dat een eenzijdig wijzigingsbeding. Dit kan ook zijn opgenomen in de cao of het personeelshandboek. Dan nog mag de werkgever alleen bij uitzondering eenzijdig de arbeidsvoorwaarden aanpassen. De werkgever moet aantonen dat er sprake is van een zwaarwegend belang bij deze wijziging en dat dit belang zwaarder weegt dan het belang van de werknemer.
Hulp nodig met een arbeidsovereenkomst?
De Arbeidsrecht Advocaat is gespecialiseerd in het opstellen, controleren en adviseren bij de arbeidsovereenkomst tijdens de onderhandelingen tussen werknemer en werkgever. Wij streven ernaar passend advies en oplossingen te bieden die voor beide partijen redelijk zijn. Dit doen we trouwens niet alleen bij nieuwe arbeidsovereenkomsten: ook controleren we alle bestaande afspraken en adviseren we over aanpassingen waar nodig.
Heb je hulp nodig omtrent de arbeidsovereenkomst? Stuur ons een bericht met jouw vraag in je eigen woorden. Wij kijken dan of we je het beste kunnen helpen tijdens het wekelijkse spreekuur, of dat we een intakegesprek met je inplannen, kosteloos en vrijblijvend. Voor iedereen bieden we een maatwerk oplossing. Meer weten? Neem dan contact met ons op.